Drijfplanten voor het aquarium

Naast de traditionele waterplanten die geschikt zijn voor het aquarium, kent de hobby ook een aantal zeer populaire drijfplanten. Ze zijn niet alleen decoratief op hun eigen unieke manier, maar vaak zijn ze ook nog eens super nuttig in de strijd tegen algen of om het water te zuiveren van afvalstoffen. In dit artikel lees je waarom drijfplanten zeker en vast niet mogen ontbreken in de succesformule van een gezond aquarium.

Soorten drijfplanten voor het aquarium

Laten we beginnen met een overzicht van de populairste soorten waterplanten voor het aquarium.

Nederlandse Naam	Wetenschappelijke naam	Kenmerken en eigenschappen
Eendenkroos	Lemnaceae	Voor de een een plaag, voor de ander een uiterst nuttige verwijderaar van afvalstoffen.
Mosselplantje / Watersla	Pistia stratiotes	Vormt lange en uitgebreide wortels. Verkiest vooral niet té warm, stilstaand water. Maakt hogere bladrozetten dan andere planten.
Vlotvaren	Salvinia soorten	Zeer decoratief, met korte wortels. Kleiner dan mosselplantjes en kikkerbeet, waardoor beter geschikt voor decoratieve aquaria. Persoonlijk mijn favoriet.
(Amazone) Kikkerbeet	Limnobium Lavaegatum	Is doorgaans bestand tegen wat hogere temperaturen en vochtigere omgeving dan watersla.
	Phyllanthus Fluitans	Bij veel licht krijgen de bladeren en wortels van dit drijfplantje een mooie rode kleur.
Watervorkje	Riccia Fluitans	Vereist CO2 toevoeging!

Drijfplanten in de strijd tegen algen

Heb je last van draadalgen en baardalgen in je aquarium? Overweeg dan zeker en vast om drijfplanten in te zetten als natuurlijk hulpmiddel om het probleem aan te pakken!

Het werkt zo, draadalgen en baardalgen ontstaan door een onjuiste verhouding tussen de hoeveelheid licht, C02 en andere voedingsstoffen. In alle gevallen wijzen ze door een gebrek aan CO2. Indien je over een CO2 installatie beschikt, kan je de hoeveelheid CO2 opschroeven. In andere gevallen kan je de hoeveelheid licht verminderen zodat de vraag naar CO2 en andere voedingsstoffen afneemt. In plaats van het aantal uren de aquarium lampen branden te verminderen, waardoor je minder lang van je aquarium kan genieten, kan je drijfplantjes introduceren, die ervoor zorgen dat er minder licht op de planten valt.

Drijfplanten om het water te filteren

Snelgroeiende planten hebben de eigenschap om afvalstoffen zoals ammonium, nitriet en nitraat uit het water te halen en te gebruiken als plantenvoeding. Hierdoor hebben ze dus een zeer nuttige, filterende werking. Vele drijfplanten zijn in staat om zich, bij voldoende voedingsstoffen, zich zeer snel te vermeerderen, waardoor ze dus ook aanzienlijke hoeveelheden uit het aquariumwater kunnen filteren.

Vooral eendenkroos is om deze eigenschap gekend en bij vele kwekers hierom gewaardeerd. Ook andere soorten zoals mosselplantjes, vlotvarens en kikkerbeet hebben deze zeer nuttige eigenschap.

Drijfplanten als schuilplaats voor jonge vissen

Sommige soorten drijfplanten beschikken over lange wortels, die de perfecte schuilplaats vormen voor jonge vissen, zoals levendbarende tandkarpers. Mosselplantjes zijn hierdoor zeker een favoriet, ook kikkerbeet is hier uiterst voor geschikt.

Tips voor het houden van drijfplanten in het aquarium

In het ene aquarium kunnen drijfplanten in geen tijd gaan overwoekeren, terwijl er ook aquariumliefhebbers zijn die moeite hebben om ze in leven te houden. Net zoals bij alle aquaria zijn licht, temperatuur en voedingsstoffen belangrijke factoren voor de groei. Bij drijfplanten komt er nog een extra factor bij, namelijk condensvorming. Zo kunnen vele condens druppels in combinatie met sterke verlichting er voor zorgen dat de bladeren verbranden of rotten. De ene soort is hier al gevoeliger voor dan de andere.

Worden je drijfplanten door de stroming altijd in dezelfde hoek geduwd, of wil je ze graag bij elkaar houden? Dan kan je van een stuk luchtslang en een connector, makkelijk een drijvende ring maken. Hier kan je dan de drijfplanten in bij elkaar houden. Eventueel bevestig je de ring met een zuignap of een touwtje op de positie waar je deze wil hebben. Heb je echter meer drijfplanten en wil je gewoon een stukje wateroppervlak vrij houden om je vissen te kunnen voeren? Dan plaats je de drijfplanten gewoon buiten de drijvende ring.

Invasieve drijfplanten

Sommige drijfplanten kunnen uiterst invasief zijn. Eendenkroos is wellicht de meest invasieve aquariumplant die er bestaan. Vroeg of laat krijgt iedere aquariumliefhebber dit wel ongewenst mee bij het aanschaffen van nieuwe plantjes. Wanneer de omstandigheden juist zijn, kan het zich ontwikkelen tot een “plaag” waar bijna niet meer vanaf lijkt te komen. Gelukkig is eendenkroos ook een uiterst nuttig drijfplantje dus de gevolgen zijn niet zo erg en alleen maar “esthetisch”. Eendenkroos is ook een inheemse drijfplant, die geen gevaar vormt voor de lokale natuur.

Dat ligt echter wel anders bij niet inheemse drijfplanten. Zo is vb de Waterhyacint (Eichhornia crassipes) sinds 2016 verboden in de handel. Ook Watersla / Mosselplantjes staat hetzelfde lot te wachten. Deze invasieve exoten kunnen zich namelijk in de juiste omstandigheden enorm snel voortplanten. Omdat ze het licht wegnemen voor de inheemse planten vormen ze een ernstige bedreiging voor het ecosysteem.

Heb je een overschot aan drijfplanten, dump ze dan nooit in de natuur!
Geef ze liever weg aan andere aquariumliefhebbers, of verwerk ze tot compost.

Drijfplanten kopen of ruilen?

Vele aquarium winkels en webshops verkopen drijfplanten. Echter zijn het ook uiterst geschikte planten om te ruilen of weg te geven. De kans dat je van iemand algen meekrijgt is namelijk vele malen lager dan bij andere aquariumplanten.

Zelf had ik vroeger wekelijks een overschot aan diverse waterplanten, die ik steevast op verschillende fora en websites aanbood. Gewoon gratis, te ruil of tegen vrije vergoeding. Zoek dus gerust eens op internet rond en wellicht vind je ook iemand in de buurt. Heb je zelf drijfplantjes op overschot? Biedt ze dan gerust ook aan op internet!

Welk drijfplantje is het beste?

Eendenkroos koop je niet, maar krijg je ongevraagd en raak je ook maar moeilijk week kwijt. Riccia stelt dan weer hogere eisen aan het CO2 gehalte. Doorgaans blijven er dus ook maar 3 soorten drijfplanten over: Mosselplantjes, Kikkerbeet of Vlotvaren?

Mosselplantjes zijn de grootste drijfplantjes die voor het aquarium geschikt zijn. Zowel in omtrek als ook qua hoogte van de bladeren. Dat is niet altijd even handig als je een aquarium met lichtkap hebt. Afhankelijk van de vrije ruimte tussen het waterpeil en de lichtkap, kunnen de bladeren soms tot vrij dicht bij de lampen groeien. Ze houden niet van al te warme temperaturen, dus dat kan reeds een probleem vormen. Daarnaast zijn ze ook gevoelig aan condensvorming. De druppels die op de bladeren ontstaan in combinatie van de felle verlichting dichtbij kan ervoor zorgen dat de planten wegkwijnen in het aquarium.

Kikkerbeet is minder gevoelig voor warmere temperaturen of condens. De bladeren steken dan ook niet zo hoog boven het wateroppervlak uit als bij mosselplantjes. Bovendien zijn ze ook gladder en houden ze die waterdruppels ook niet vast op de bladeren. Ze vormen lange wortels, doch niet zo lang en uitgebreid als de mosselplantjes.

Vind je de lange wortels van mosselplantjes en kikkerbeet maar niks? Of wil je liever gewoon kleinere drijfplantjes, dan zijn de vlotvarens je beste keuze.

Zelf heb ik ze allemaal gehad in mijn aquaria, en waren vlotvarens mijn absolute favoriet.