Eendenkroos: Een uiterst nuttig invasief drijfplantje
Wie een aquarium of vijver heeft krijgt vroeg of laat te maken met Eendenkroos. Hoe het er terecht is gekomen mag een raadsel wezen, maar je mag er bijna zeker van zijn dat het kleine onschuldige drijfplantje ook niet meer weg te krijgen is. Als je tijdig ingrijpt kan het wateroppervlak zelfs op enkele dagen tot weken volledig bedekt geraken ermee en zo de andere planten van licht ontnemen. Gelukkig heeft eendenkroos ook een zéér nuttige eigenschap en kan je het zelfs gebruiken als een indicator voor de waterkwaliteit. Of je kan het ook kweken als groente. In dit artikel lees je alles over het nut van Eendenkroos. Hate it or love it!
Taxonomie
Eendenkroos (Lemnaceae) is een onderfamilie van de Aronskelkfamilie. De wetenschappelijke naam is Lemnacae. Deze familie van drijvende waterplanten omvat de volgende geslachten:
- Lemna
- Spirodela
- Wolffia
- Wolffiella
Herkomst en verspreiding
Eendenkroos is wereldwijd verspreid en dus ook inheems in Nederland en België. Deze drijfplantjes groeien voornamelijk in rustige, voedselrijke moerassen, vijvers, slootjes en poelen.
Eendenkroos kan echter ook een invasieve soort worden en in sommige gebieden wordt het beschouwd als onkruid vanwege de snelheid waarmee het zich verspreidt.
In Nederland vinden we onderstaande soorten in de natuur
- Bultkroos (Lemna gibba): Dit type Eendenkroos staat bekend om zijn karakteristieke bultige vorm.
- Dwergkroos (Lemna minuta): Zoals de naam al aangeeft, is dit een kleinere variant van Eendenkroos.
- Klein kroos (Lemna minor): Het klein kroos is een van de meest voorkomende soorten en heeft een algemene verspreiding.
- Puntkroos (Lemna trisulca): Puntkroos onderscheidt zich door zijn driehoekige bladvorm.
- Knopkroos (Lemna turionifera): Dit type Eendenkroos kenmerkt zich door kleine knopvormige uitsteeksels.
- Veelwortelig kroos (Spirodela polyrrhiza): Zoals de naam al verklapt kenmerkt dit type kroos zich door het grote aantal worteltjes
- Wortelloos kroos (Wolffia arrhiza): Deze wortelloze soort is de kleinste in Europa voorkomende vaatplant.
Houdbaarheid in de vijver of aquarium
Het plantje stelt weinig tot geen eisen aan het water en kan gedijen in elk zoetwater aquarium of vijver. Sterker nog, vaak kost het meer moeite om de groei te beperken dan andersom. Velen zien het dan ook als een pest.
Nuttige eigenschappen van Eendenkroos
Laten we eerst beginnen met de nuttige eigenschappen van dit drijfplantje:
- Filtert het water van afvalstoffen zoals nitriet, nitraat en ammonium
- De groeisnelheid kan gebruikt worden als een indicator voor afvalstoffen. Is er een snellere toename, dan duidt dat op een slechtere waterkwaliteit.
- Zorgt voor schaduw in het aquarium of vijver, alsook voor verstopplaatsen voor jonge vissen
Je ziet, eendenkroos heeft enkele zéér nuttige eigenschappen die vele aquariumliefhebbers en kwekers kunnen waarderen.
Nadelen van Eendenkroos
De drijfplantjes hebben echter ook een slechte reputatie:
- Ze kunnen in enkele dagen tijd overwoekeren en het hele wateroppervlak bedekken. Zo ontnemen ze licht voor andere planten
- Je raakt het nooit helemaal kwijt. Eendenkroos blijft altijd opnieuw opduiken en is zeer moeilijk permanent uit je vijver of aquarium te krijgen
Omwille van deze overwoekerende en invasieve eigenschappen beschouwen veel aquarium houders het als een hardnekkig onkruid.
Hoe eendenkroos te verwijderen uit je aquarium of vijver
Met meerdere aquaria in huis heb ik de strijd tegen Eendenkroos nooit echt kunnen winnen. Er lijkt altijd ergens een klein restje achter te blijven dat slechts enkele dagen nodig heeft om zich weer massaal te vermeerderen. Zelfs als je niet van plan bent om actief te strijden tegen Eendenkroos, moet je regelmatig dit plantje verwijderen om overwoekering te voorkomen.
De beste methode om Eendenkroos te verwijderen is met een schepnetje en een bakje of emmer. Als je jonge vissen hebt, is het echter verstandig om het geschepte kroos eerst in een doorzichtige emmer of pot met water te scheppen. Zo kun je controleren of er per ongeluk jonge visjes zijn opgeschept voordat je het kroos bij het groenafval deponeert.
Om het kroos bij elkaar te houden, kun je een ring maken met zuurstofslangen die drijft op het wateroppervlak. Binnen deze ring kun je het kroos verzamelen en gemakkelijk naar de kant schuiven.
Eendenkroos: een eetbaar waterplantje
Wist je dat eendenkroos zelfs eetbaar is? In Zuid-Oost Azië, met name Laos, Myanmar en Thailand is het een “poor mans food”. In Tanzania wordt eendenkroos onderzocht als mogelijk oplossing voor het ondervoedingsprobleem in het land. In Israël wordt eendenkroos reeds verbouwd als groente. Het bevat namelijk meer proteïnen per vierkante meter dan sojabonen, daardoor wordt het ook wel een nieuwe watergroente van de toekomst genoemd. Nu zou ik niet meteen de eendenkroos uit onze aquariums willen proeven, met al die producten en voedingsstoffen die we erin stoppen, maar ik ben natuurlijk wel benieuwd naar de smaak. Wat denk jij? Zullen er binnenkort hier ook eendenkroos boerderijen opduiken? Of heb je er misschien zelf toevallig al een?
