Waterwaarden in het aquarium meten en begrijpen

Waterwaarden meten

Voor gezonde aquariumvissen en planten is het belangrijk om de waterwaardes te regelmatig te testen en waar nodig bij te sturen. Dit kan met de vele watertestsetjes die in de handel verkrijgbaar zijn. Er bestaan zowel druppeltests als teststrips. De druppeltestssetjes zijn over het algemeen veel nauwkeuriger, maar ook prijziger. De teststrips zijn meer geschikt om een snele meting uit te voeren. Je hoeft overigens niet meteen zo een hele uitgebreide koffer te kopen, je kan de belangrijkste watertesten ook apart kopen. Bij vele aquariumzaken kan je ter plaatse ook een staal van je aquariumwater laten testen tegen een kleine vergoeding van enkele euro’s.

De verschillende waterwaarden in het aquarium

Hieronder een overzichtje van de verschillende waterwaarden die in het aquarium belangrijk zijn. Klik op de verschillende waterwaarden voor meer informatie.

pH – ZuurtegraadgH – Totale hardheid
kH – CarbonaathardheidNO2 – Nitriet
NO3 – NitraatNH3 – Ammoniak
O2 – ZuurstofCO2 – Koolstofdioxide
PO4 – FosfaatFE – Ijzer
CL – ChloorCU – Koper

De cyclus in het aquarium:


  1. De vissen krijgen voedsel
  2. Er wordt Ammonium (NH3) afgescheiden
  3. Bacteriën zetten de Ammoniom om in Nitriet (NO2)
  4. Bacteriën zetten de Nitriet om in Nitraat (NO3)
  5. Door waterverversingen wordt het Nitraat gehalte naar beneden gebracht
  6. De aquarium verlichting zorgt voor fotosynthese bij de planten
  7. Op de bodem verzamelt zich afgebroken organisch materiaal.
  8. Planten produceren zuurstof wanneer de aquariumlampen branden
  9. Planten nemen CO2 op uit het water om te groeien.

Welke waterwaarden zijn belangrijk bij de opstart?

Tropische vissen stellen allemaal hun eigen specifieke eisen aan de waterwaarden. Bij de keuze van het visbestand zijn de pH waarde (zuurtegraad), de gH waarde (totale hardheid) en kH waarde (carbonaathardheid) van groot belang. Ook de temperatuur speelt een belangrijke rol. Het is dus belangrijk om deze waterwaarden af te stemmen om de vissoort die je wil houden en deze stabiel te houden.

Tijdens de opstart van het aquarium is het héél belangrijk om het nitrietgehalte (NO2) in de gaten te houden. Tijdens de eerste 3 weken kan er namelijk een nitrietpiek ontstaan die giftig en zelfs dodelijk kan zijn voor je aquariumvissen. Daarom is het aangeraden om minstens 3 weken te wachten met het introduceren van de eerste vissen en éérst de nitrietwaarde te testen alvorens de eerste vissen aan te kopen.

Het is ook aangeraden om je leidingwater te testen op giftige stoffen zoals Chloor (CL) en Koper (CU). In Nederland is de toevoeging van chloor aan het leidingwater verboden, maar in België gebeurt dit op vele plaatsen nog steeds. Chloor kan zeer schadelijk zijn voor je vissen en planten. Koper treedt voornamelijk op in oude woningen met koperen leidingen. Het is uiterst schadelijk voor je vissen, dus  het water mag absoluut geen sporen van Koper bevatten.